باغ جهانی پهلوان پور مهریز

باغ جهانی پهلوانپور مهریز یکی از جاذبه های دیدنی شهرستان است که در دوره قاجار چشم به جهان گشود و حالا بعد از سال‌ها به محلی برای گشت‌وگذار گردشگران و استراحت آن‌ها تبدیل شده است. علاوه‌بر زیبایی‌های باغ و بناهای تاریخی آن،نیز می‌توانید از جاهای دیدنی اطراف باغ نیز بازدید کنید.از بناهای مهم باغ پهلوان به‌عنوان یکی از جاهای دیدنی یزد می‌توان به ساختمان کوشک، بنای زمستان‌خانه، شربت‌خانه، آشپزخانه، حمام و بنای سرایداری اشاره کنم.

اولین چیزی که در ورود به باغ توجه‌تان را جلب و گوش‌تان را می‌نوازد، صدای ریزش جوی آب است که از قسمت غربی باغ وارد شده و از قسمت شرقی خارج می شود.این جوی آب دائمی مربوط به قنات حسن آباد مشیر است .درون محوطه ی این باغ درختان کهنسال و استواری از چنار وجود دارند که هنگام قدم زدن در باغ خودنمایی می کنند.جوی آب در همکاری با باد، توانسته آب‌وهوایی مطبوع برای باغ به ارمغان آورد.درخت‌ها هم برای باغ کم نگذاشته‌اند، سایه خود را به دو طرف جوی پهن کرده‌اند و زیبایی دوچندانی به باغ پهلوانپور داده اند.

معماری باغ پهلوان پور

یکی از نکته‌های جالب در مورد باغ پهلوان یزد، معماری آن است. معماری این باغ به شکلی است که تلفیقی از سبک معماری کهن ایرانی و باغ‌سازی به سبک امروزی است. با وجود اینکه باغ قدمتِ زیادی ندارد، بنابراین این موضوع دور از ذهن نیست که معماری آن به سبک امروزی شباهت داشته باشد. سبک معماری باغ پهلوان پور مهریز در بعضی دیگر از باغ‌های یزد هم دیده می‌شود.در بخش اصلی بناهای باغ می‌توانید سبکی از معماری را ببینید که در واقع تلفیقی از معماری کوشکی و حیاط مرکزی است و تاثیر زیادی روی زیبایی باغ داشته است.

کوشک (عمارت اصلی)

باشکوه‌ترین بنای باغ پهلوان، کوشک یا همان عمارت اصلی است که به آن شربت‌خانه هم می‌گویند. کوشک را در دوره قاجار ساخته‌اند. این بنای زیبا که در ۲.۵ طبقه ساخته شده، درست در امتداد مسیر اصلی باغ قرار دارد. وقتی وارد کوشک می‌شوید، بخش‌هایی مثل تالار، عمارت کلاه‌فرنگی، گوشوار‌ه‌ها و حوض‌خانه را می‌بینید.

عمارت کلاه‌فرنگی یکی از نفیس‌ترین و زیباترین بخش‌های کوشک باغ پهلوان پور است. تزئیناتی در این بخش اجرا شده که دیدنی است و باید ساعت‌ها اینجا بنشینید تا زیبایی عمارت در ذهن‌تان حک شود.

یکی دیگر از زیبایی‌های کوشک، آب قنات حسن‌آباد است که از وسط بنا می‌گذرد، پس اینجا هم روح زندگی، خودش را به شکل آب درآورده و در جریان است. اگر لحظه‌ای پشت به کوشک بایستید، ۲ مسیر جوی آب در کناره‌های باغ را می‌بینید. این مسیر خروشان با آبی زلال، تشنگی درخت‌های سرسبز و کهنسال باغ را برطرف می‌کنند و آن‌ها دست‌دردست هم باغ را زیباتر می‌کنند.

کارگاه‌ها و انبار

کارگاه‌های قالی‌بافی و ریسندگی و انبار باغ پهلوان پور در دوره قاجار ساخته‌ شده‌اند. از اسم این بناها می‌توان فهمید که محل کار و فعالیت کارگران باغ بودند. در بخش شمالی باغ پهلوان پور یزد می‌توانید ساختمانی را ببینید که محل استراحت کارگران و خدمه باغ بوده.

 زمستان‌خانه

یکی دیگر از بناهای مهم در باغ پهلوان یزد، زمستان‌خانه است. ساختمان زمستان‌خانه کمی جوان‌تر از دیگر بناهای باغ است و در دوره پهلوی ساخته شده. بنایِ یک‌طبقه زمستان‌خانه چند اتاق نشیمن، پستو و مطبخ دارد. همان‌طور که حدس زده‌اید، این بنا برای روزهای سرد زمستان ساخته شده و اهالی باغ زمستان‌ها را اینجا زندگی می‌کردند.

موزه مردم‌شناسی

موزه مردم‌شناسی آن اوایل در یکی از حمام‌های تاریخی شهرستان مهریز (حمام استهریج) بر پا بود. بعد از مدتی موزه به‌صورت‌کلی به باغ پهلوان مهریز منتقل شد و حالا می‌توانید مجموعه‌ای بزرگ شامل بیش از ۴۰۰۰ اثر را اینجا ببینید. مجموعۀ بی‌نظیر موزه مردم‌شناسی باغ پهلوان شامل ابزارهای مشاغل بومی منطقه، پوشاک سنتی یزد، کتیبه‌های قدیمی و ظرف‌های پخت غذا و بسیاری موارد دیگر است.

آشپزخانه، حمام و انباری

یک‌سری حفاری در بخش‌های مختلف باغ انجام شد و به‌واسطه‌ آن‌ها، بخش‌های دیگری مثل آشپزخانه، انباری و حمام مانند بذری که سال‌ها زیر خاک مانده تا وضعیت مناسب شود، سَر از خاک بیرون آوردند. این بخش‌ها دقیقا در کنار کوشک قرار گرفته‌اند.